O patyczakach

Patyczaki coraz bardziej zyskują na popularności jako owady hodowlane. Wszystko za sprawą stosunkowo łatwego chowania ich, ale i niebanalnego wyglądu-przypominają patyki. Dzięki temu są mistrzami kamuflażu. Z natury są dość spokojne, co nie koliduje z atrakcyjnością ich obserwacji.

Istnieją różne odmiany patyczaków i każda z nich nieco inaczej zachowuje się w pewnych sytuacjach. Patyczaki rogate w momencie zagrożenia podnoszą swój odwłok i próbują przegonić zagrożenie strasząc przeciwnika przednimi nogami. Patyczaki peruwiańskie z kolei dysponują specjalną, zapachową, białą wydzieliną, która stanowi zagrożenie dla ludzi, a phasma gigas potrafi gryźć.

Jeśli planujesz rozpocząć hodowlę patyczaków, warto rozpocząć ją od patyczaka rogatego lub indochińskiego, ponieważ stwarza to najmniej trudności. Z czasem można pomyśleć o czymś bardziej egzotycznym jak straszyk australijski, patyczak skrzydlaty, patyczak peruwiański, patyczak czerwonoskrzydły czy straszyk nowogwinejski.

Biologia

Patyczaki należą do bezkręgowców, a konkretnie owadów. Jest ich na świecie około 3 tysiące rodzajów. Średni czas życia tych owadów to rok. Ich naturalnym środowiskiem są gałęzie eukaliptusa.

Rozmnażanie

Rozmnażanie zależne jest od gatunku. Patyczaki rogate rozmnażają się w wyniku zarówno rozmnażania płciowego, jak i partenogenezy (dzieworództwa).

Do rozmnażania płciowego potrzebny jest samiec, przy partenogenezie samice są niejako samowystarczalne, jednak z niezapłodnionych jaj wylęgają się wyłącznie samice. Należy pamiętać, że potomstwo z partenogenezy jest kopią genetyczną matki. Większa różnorodność potomstwa możliwa jest tylko przy rozmnażaniu płciowym, na skutek m.in. rekombinacji genetycznej obojga rodziców.

W ciągu dnia mogą one złożyć od 4 do 8 jaj (maksymalnie 200-300 w ciągu jednego życia) z których po 2-3 miesiącach wykluwa się potomstwo. Jaja takie mogą być składane w ziemi, na jej powierzchni bądź też ulokowane na liściach.

Rozwój i życie

Patyczaki podlegają przeobrażeniu niezupełnemu, co oznacza, że wykluta z jaja larwa (nimfa) przypomina dorosłego osobnika. Nazywa się to hemimetamorfozą, a więc pominięty jest etap poczwary.

Nimfy do osiągnięcia formy dorosłej (imago) przechodzą kilka wylinek.

Ich średni czas życia zależy od gatunku i tego, gdzie żyją. Jeśli chodzi o patyczaki rogate to rok, czasem dwa lata. Dłużej bytują samice, samcom zdarza się nie dotrwać nawet do 12 miesięcy.

Według naukowców z Uniwersytetu w Kobe, zjadane przez ptaki patyczaki mogą się rozprzestrzeniać, a wszystko za sprawą tego, że część niezłożonych przez owady jaj, nie jest trawiona. Są one wydalane poza organizm ptaków, a po czasie wykluwają się z nich patyczaki.

Skąd pochodzą patyczaki

Patyczaki można spotkać w Ameryce Południowej i Południowo- Wschodniej Azji, zaś odmianę rogatą, najczęściej w Wietnamie. Pojedyncze gatunki zlokalizowane są w rejonie Morza Śródziemnomorskiego.

Wygląd

Patyczaki są smukłe i zazwyczaj osiągają od 7 do 10 cm długości, jednakże występują odmiany kilkudziesięciocentymetrowe. Najczęściej samice są większe od samców. Na głowie mają czułki i parę oczu, a samice dwa małe rogi. Przednia część odnóży posiada zrogowacenia. Patyczaki zwiększają swoje rozmiary po każdym zrzuceniu pancerza i tak do momentu osiągnięcia dojrzałości. Jak już wcześniej wspomniano przybierają postać otoczenia (mimetyzm), dlatego tak trudno je zauważyć. Straszyki wyglądają jak kora drzew, liśćce jak liście, a patyczaki niczym gałęzie. Co ciekawe, mimo że są owadami, nie wszystkie posiadają skrzydła, bywają odmiany gdzie tylko samice mogą latać. Samce patyczaka rogatego mają 7 cm, a samice 9 cm
(16 cm z czułkami). Co ciekawe, ubarwienie patyczaka uzależnione jest od miejsca bytowania. W miejscach gorących jest jaśniejszy, żeby odbijać światło a w miejscach zimnych jest ciemniejszy.

Ochrona przed drapieżnikami

Właśnie wygląd jest ich głównym mechanizmem obronnym przed drapieżnikami. Przypominają patyki, zastygają w bezruchu, a na wietrze bujają się zupełnie jak małe gałązki. Żerowanie nocą także jest mechanizmem ochronnym przez drapieżnikami.

Posiadają także umiejętność autotomii, czyli potrafią odrzucić kończynę w reakcji obronnej – utracone odnóżę odrasta po dwóch wylinkach.

Zachowanie

Patyczaki nie należą do gatunku milusińskich, jednakże sporadycznie można je brać na ręce i pozwolić im się wspinać po własnym ciele. Najbardziej aktywne są w nocy i wczesnym rankiem, pozostałą część dnia kamuflują się, a ruch ogranicza się jedynie do jedzenia i rozmnażania. Patyczak rogaty przemieszcza się poprzez kołysanie, zupełnie niczym liście czy gałęzie na wietrze.